Pozorišne predstave koje su interpretirale Selimovićeve romane su mnogobrojne, ovde su predstavljene fotografije samo nekih od njih. Jedna od prvih dramatizacija romana “Derviš i smrt” postavljena je na scenu niškog Narodnog pozorišta 1970, ali o njoj nema lako dostupnih podataka.
Naredne godine nova predstava “Derviš i smrt” ulazi na repertoar Ateljea 212. Dramatizaciju je uradio Borislav Mihajlović Mihiz, a režiju potpisuje Branko Pleša. Čitav ansambl prvaka ovog pozorišta učestvovao je u predstavi, čija premijera je bila 29. aprila 1971. Zoran Radmilović je igrao Ahmeta Nurudina, Milan Butković Hadži Sinanudina, a Mija Adamović je dobila ulogu Kadinice.
Tokom devedestih od zapaženijih pozorišnih interpretacija “Derviša i smrti” upamćena je postavka kruševačkog Narodnog pozorišta iz 1993. godine. Ovaj put je uloga Ahmeta Nurudina dodeljena Miliji Vukoviću, Saša Petronijević je igrao Mulu Jusufa, Vojin Ćetković tumačio lik Hasana, a Vlastimir Đuza Stojiljković je bio u ulozi Kadije. Predstava je ponovo bila postavljena u ovom pozorištu 2003. godine.
Interesovanje za Selimovićeva dela među pozorišnim umetnicima nije jenjavalo ni tokom nekoliko poslednjih godina. Narodno pozorište iz Kruševca je u koprodukciji sa Beogradskim dramskim pozorištem postavilo predstavu “Tvrđava”, čiju dramatizaciju i režiju potpisuje Nebojša Bradić, a premijera se bila 19. januara 2008. godine. Glavna uloga dodeljena je Branislavu Trifunoviću (Ahmet Šabo), Vuk Kostić je igrao ulogu Osmana Vuka, a Tijanu je igrala Biljana Nikolić. Zanimljivo je da je i ovaj put jedan od glumaca bio Milija Vuković, koji je dobio ulogu Avdage.
Krajem iste godine, Egon Savin je u Narodnom Pozorištu postavio “Derviša i smrt”, čija premijera je bila 27. decembra 2008. Interesovanje je bilo ogromno, a kritika izrazito blagonaklona. Ovaj put najzapaženiji je bio makedonski glumac Nikola Ristanovski u ulozi Ahmeta Nurudina, Nenad Stojmenović je igrao Mulu Jusufa, Ljubomir Bandović je interpretirao lik Hasana Dželebdžije, Marko Nikolić je dobio ulogu Hadži Sinanudina, a Nataša Ninković je interpretirala lik Kadinice.
Ovom prilikom ćemo pomenuti i zanimljivo gostovanje Gradskog teatra iz Izmita (Turska) koji je 2. juna 2009. godine Beogradu predstavio svoju adaptaciju “Derviša i smrti”, gde je reditelj, scenograf, kostimograf i dizajner svetla bio M. Nurulah Tundžer.
Related
Studium i punctum – dva elementa “čitanja” fotografije prema Rolanu BartuMeša Selimović je rođen 26. aprila 1910. u Tuzli gde je završio osnovnu školu i gimnaziju. Godine 1934. je diplomirao na katedri za srpskohrvatski jezik i književnost Filološkog fakulteta u Beogradu. Tokom II sv. rata sarađivao je sa NOP-om, bio član KPJ i politički komesar Tuzlanskog odreda. Njegov rođeni brat Šefkija je streljan 1944. od strane komunističkih vlasti i taj traumatični gubitak brata će biti jedna od idejnih okosnica romana „Derviš i smrt“. Od 1947. Selimović živi u Sarajevu i radio kao profesor Više pedagoške škole, a potom postaje docent na sarajevskom Filozofskom fakultetu. Takođe, bio je i umetnički direktor „Bosna filma“ i sarajevskog Narodnog pozorišta, glavni urednik Izdavačkog preduzeća „Svjetlost“, predsednik Udruženja književnik BiH. Pošto je penzionisan, juna 1972. prelazi u Beograd. Slavu i ujedinjeno priznanje kritike i publike donosi mu 1966. roman „Derviš i smrt“, koji je od samog početka izuzetno dobro primljen i visoko vrednovan. Sledeći bitan i podjednako hvaljen bio je roman „Tvrđava“ iz 1970. godine. Nakon toga bio je biran za predsednika Saveza književnika Jugoslavije, bio je član Glavnog odbora Sterijinog pozorja, počasni doktor Sarajevskog univerziteta i redovan član SANU. Neke od značajnijih nagrada su, među mnogobrojnim kojima su njegova dela odlikovana, NIN-ova nagrada 1967, Goranova i Njegoševa iste godine, itd.
Umro je 11. jula 1982. u Beogradu.
